Ga naar de inhoud

Hoe duurzaam zijn contactlenzen?

  • door
Hoe duurzaam zijn contactlenzen?

Als contactlenzendrager kun je er niet omheen: je veroorzaakt aardig wat afval. Een kartonnen verpakking, plastic blister, bewaarbakje, fles lenzenvloeistof én de lenzen zelf. Maar je hebt je contactlenzen nu eenmaal nodig om goed te kunnen zien. In dit artikel bespreken we hoe duurzaam – of niet – contactlenzen zijn. Spoiler: het valt allemaal wel mee én de contactlenzenindustrie is goed bezig!

Bril is niet duurzamer

Als je slechte ogen hebt, dan zijn lenzen of een bril geen luxeproduct. Je hebt ze simpelweg nodig om je dagelijkse werkzaamheden te kunnen doen. Maar contactlenzen hebben een korte levensduur. Als je iedere dag lenzen draagt, dan gooi je 24 maandlenzen per jaar weg. Gebruik je daglenzen? Dan gaat het om het schrikbarende aantal van 730 contactlenzen per jaar. In een mensenleven gaan er dus duizenden contactlenzen doorheen. In Nederland dragen ongeveer 1,7 miljoen mensen contactlenzen. Dat telt dus aardig op. Daar tegenover staat dat contactlenzen heel klein zijn, zó veel plastic is het nu ook weer niet. 

Is een bril een duurzamere optie? Daarmee produceer je immers niet dagelijks afval. Laten we maar meteen met de deur in huis vallen: een bril is niet per definitie duurzamer dan contactlenzen. Ja: je draagt een bril veel langer. Maar ook brillen worden uiteindelijk weggegooid; gemiddeld na een jaar of twee. Het produceren van een bril is vervuilend en ze zijn moeilijk te recyclen. Contactlenzen en brillen staan daarom ongeveer gelijk wat betreft duurzaamheid. 

De lenzenindustrie gaat vooruit

Er is ook goed nieuws: de lenzenindustrie maakt namelijk grote duurzame stappen. Zo wordt er steeds vaker gekozen voor duurzamere verpakkingen. De duurzaamheid van lenzenverpakkingen verbetert: er wordt vaker gewerkt met gerecycled plastic, biologisch afbreekbare materialen en minimalistisch ontwerp. Fabrikanten streven naar verpakkingen die minder milieubelasting veroorzaken. Bijvoorbeeld door zo min mogelijk verpakkingsmateriaal te gebruiken en de formaten zo compact mogelijk te maken. Waar mogelijk wordt gebruikgemaakt van karton met minder inkt. 

Je kunt daarin zelf ook een bewuste keuze maken. Een verpakking met kleuren en felle teksten is misschien mooi, maar het minder schreeuwende doosje is waarschijnlijk veel milieuvriendelijker. En de lenzen? Die zijn vaak hetzelfde. Verschillende merken verkopen namelijk dezelfde contactlenzen onder hun eigen naam. 

Onderzoek naar nieuwe materialen

Nog meer goed nieuws: er wordt volop onderzoek gedaan naar duurzamere materialen voor lenzen. Zo wordt er onderzoek gedaan naar biologisch afbreekbare materialen voor contactlenzen. De contactlenzen van nu zijn gemaakt van plastic polymeren die niet biologisch afbreekbaar zijn. De groeiende aandacht voor duurzaamheid stimuleert bedrijven om alternatieven te ontwikkelen. Daarom wordt er onderzoek gedaan naar biologisch afbreekbare polymeren  op basis van plantaardige materialen, zoals cellulose of zetmeel. 

Het produceren van biologisch afbreekbare lenzen is helaas niet eenvoudig, want deze materialen moeten ook voldoen aan de strenge eisen voor zuurstofdoorlatendheid, comfort en veiligheid voor het oog. Ook mag het materiaal zich niet tijdens het dragen afbreken. En aangezien het om een medisch hulpmiddel gaat, kan het nog wel even duren voordat de nieuwe biologisch afbreekbare lenzen door alle testen en goedkeuringen heen zijn. Maar toch is het al hoopvol nieuws. 

Naast biologisch afbreekbare materialen, werken fabrikanten ook aan processen die minder energie verbruiken, zoals bijvoorbeeld 3D-printtechnologie. Ook stappen steeds meer productiefaciliteiten over naar hernieuwbare energiebronnen om de ecologische voetafdruk te verkleinen.

Spoel je lenzen niet door

Wat kan je zelf doen om duurzamer met je contactlenzen om te gaan? Gooi het afval op de juiste plek weg. De kartonnen verpakking bij het papier, de blisterverpakking met folie kun je scheiden en de contactlens zelf bij het restafval. En het allerbelangrijkste: spoel je contactlenzen niet door de wc! De lenzen komen dan in het rioolwater terecht. Daar worden ze opgevangen in het filter van de waterzuiveringsinstallatie. In deze machine vallen de lenzen uit elkaar en vormen microplastics. Daarom gooi je lenzen het beste weg bij het restafval. 

Ook bestaan er initiatieven die contactlenzen recyclen. Bij sommige merken kunnen klanten gebruikte lenzen, blisters en verpakkingen weer inleveren. Ook bestaan er samenwerkingen met gespecialiseerde afvalverwerkers om contactlenzen en hun verpakkingen te recyclen tot nieuwe producten.

Duurzame lenzentoekomst

Er zijn dus veel duurzame ontwikkelingen gaande in de contactlenzenindustrie. En hoewel een bril op het eerste gezicht misschien een duurzamer product lijkt, is de milieu-impact van een bril niet per se minder dan die van contactlenzen. Voor nu is het vooral belangrijk dat je de verpakkingen en lenzen op de juiste manier weggooit. Voel je vooral niet schuldig als lenzendrager: je hebt dit hulpmiddel nu eenmaal nodig. 

Hoewel duurzame contactlenzen er nu nog niet zijn, groeit het bewustzijn en de innovatiekracht gaat snel. De toekomst van duurzame contactlenzen ligt in innovatieve materialen, efficiëntere productieprocessen en milieuvriendelijke afvalverwerking. Op naar een meer circulaire en ecologisch verantwoorde lenzenindustrie!